DE BOKKERIJDERS MET DE DODE HAND

De Landen van Overmaas in de 18e eeuw: Vanaf de jaren dertig schrikt de bevolking op door een golf van inbraken met mishandeling en zelfs moord. De autoriteiten schrijven deze toe aan ‘eene groote bande inbreekers, knevelaers, dieven ende roovers’, later ‘de Bende van de Bokkerijders’ genoemd. Meedogenloze vervolgingen beginnen. Intimidaties en folteringen leiden tot de vereiste bekentenissen en executies van verdachten.

Is er daadwerkelijk sprake van banditisme en zo ja, wat zijn dan mogelijke ontstaansfactoren? Volgen de lokale rechtbanken wel het geldende recht en hoe is dit tot stand gekomen? Is er bij de vervolging sprake van een analogie met de inquisitie- en de heksenprocessen? Bevatten de procesdossiers wel betrouwbare informatie?

Door deze vragen geïnspireerd, startte Godfried (Frits) G.M. Schoonbrood (1955, Schinnen) als voorzitter van Sjtichting Genealogiek Sjènne in 2008 een uitgebreid multidisciplinair onderzoek. In dit populairwetenschappelijke werk geeft hij nu, op 840 pagina’s , de antwoorden op de vragen over het mysterie van de Bokkerijders.

GEDEGEN ONDERZOEK

Er bestaat nauwelijks een onderwerp uit de Zuid-Limburgse geschiedenis dat met zoveel sagen, legenden en spannende verhalen omgeven is als dat van de Bende van de Bokkerijders. Daarom is het niet verwonderlijk dat er over dit geheime roversgenootschap veel boeken zijn geschreven. Naast romans verschenen vanaf het einde van de 18e eeuw wetenschappelijke publicaties op basis van bronnenonderzoek. Helaas richtten deze publicaties zich voornamelijk op de gepleegde criminele delicten en op de vervolging en bestraffing van bendeleden.

Een integrale zienswijze ontbrak en daarmee fundamentele informatie voor een gedegen verklaring wat betreft het ontstaan en de vervolging van dit bendewezen. Integraal, omdat inzicht in de staatkundige situatie, in de sociaaleconomische omstandigheden en in het geldende rechtssysteem onmisbaar is voor een juiste interpretatie van dit bendewezen. Daartoe noodzakelijk is eveneens inzicht in de invloed van het feodalisme, de inquisitie en de Middeleeuwse theatrale straffen.

Voor een gedegen integrale beschouwing van dit bendewezen startte Godfried (Frits) Schoonbrood - als voorzitter en onderzoeker van de Sjtichting Genealogiek Sjènne (SjtiGS) - in 2008 een breedvoerig onderzoek. Naast een uitgebreid literatuuronderzoek besteedde hij veel tijd aan een uitvoerig en zorgvuldig archiefonderzoek. De hieraan afgeleide onvervalste geschiedenis van de Bende van de Bokkerijders is, zoals blijkt uit de beschreven harde realiteit in het nieuwe boek, nog huiveringwekkender dan de spannendste verhalen in de vele romans.

MET UITVOERIGE BESCHRIJVING VAN STRAFPROCESSEN

Door een gedetailleerde beschrijving van de strafprocessen binnen de jurisdicties Schinnen, Oirsbeek en Geleen - op basis van zowel archiefbronnen als literatuur wordt de gevolgde werkwijze van álle jurisdicties (lokale rechtbanken) binnen de Oostenrijkse gebieden van de Landen van Overmaas inzichtelijk. Dit leidt tot fascinerende gevolgtrekkingen!

POPULAIRWETENSCHAPPELIJKE UITGAVE VAN 848 PAGINA’S

Onderzoeker Frits Schoonbrood heeft meer dan tien jaar gewerkt aan dit standaardwerk over de Bokkerijders. Het resultaat is een populairwetenschappelijke uitgave, die evenwel door de schrijfstijl te lezen is als een spannende roman. Het werk, met in totaal 848 pagina’s, is vanwege de handzaamheid en het gewicht verdeeld over twee delen. De prijs bedraagt € 59,90 .

VEEL BELANGSTELLING VOOR DE PRESENTATIE

Onder grote belangstelling werden de boeken gepresenteerd op vrijdagmiddag 24 september 2021. Auteur Frits Schoonbrood ging in op bijzondere items uit het boek. Burgemeester E. Geurts van de Gemeente Beekdaelen nam trots het eerste exemplaar in ontvangst. May Quaedflieg en Jos Bours brachten bokkerijdersliederen ten gehore. Na afloop van de presentatie in het volle Gemeenschapshuis 'Noeber Beemden’ bleken al meer dan 300 sets van ‚De Bokkerijders mer de Dode Hand’ te zijn verkocht.